Kubikwa ukuthi eMpumalanga Ephakathi, ezimpambanweni ze-Asia, iYurophu ne-Afrika, amazwe amaningi akhiqiza uwoyela asheshisa ukwakhekaizimoto ezintsha zamandlakanye noxhaso lwabo lwezimboni ezisekelayo kuleli zwe lamandla endabuko.
Nakuba usayizi wemakethe wamanje unomkhawulo, izinga lokukhula kwenhlanganisela yonyaka lidlule ama-20%.
Mayelana nalokhu, izikhungo eziningi zezimboni zibikezela ukuthi uma izinga lokukhula elimangalisayo lamanje landiswa,iimakethe yokushaja imoto kagesieMpumalanga Ephakathi kulindeleke ukuthi idlule i-US$1.4 billion ngo-2030. Lokhu “uwoyela ukuya kugesi” Isifunda esisafufusa sizoba imakethe yesikhathi esifushane ekhula ngokuqiniseka okuqinile ngokuzayo.
Njengomkhiqizi omkhulu kawoyela emhlabeni wonke, imakethe yezimoto yaseSaudi Arabia isaphethwe yizimoto zikaphethiloli, futhi izinga lokungena kwezimoto ezintsha ezisebenza ngamandla liphansi, kodwa umfutho wokukhula uyashesha.
1. Isu likazwelonke
Uhulumeni waseSaudi ukhiphe “Umbono 2030” wokucacisa imigomo yezwe yokufaka ugesi:
(1) Ngo-2030:izwe lizokhiqiza izimoto ezisebenza ngogesi eziyizi-500 000 ngonyaka;
(2) Ingxenye yezimoto ezintsha ezisebenza ngamandla enhloko-dolobha [i-Riyadh] izokhuphuka ibe ngama-30%;
(3) Ngaphezu kwe-5,000iziteshi zokushaja ezisheshayo ze-dcasatshalaliswa ezweni lonke, ikakhulukazi ehlanganisa amadolobha amakhulu, imigwaqo emikhulu nezindawo zezentengiselwano ezifana neRiyadh neJeddah.
2. Kuqhutshwa inqubomgomo
(1)Ukuncishiswa kwentela: Intela yentengo yokungenisa ezimotweni ezintsha ezisebenza ngogesi ihlezi iku-5%, futhii-R&D yendawo kanye nokukhiqizwa kwezimoto zikagesi kanyeev ukushaja izinqwabaujabulele ukukhululwa enteleni yokungenisa okukhethekile yezinto zokusebenza (ezifana nezinjini, amabhethri, njll.);
(2) Uxhaso lokuthenga izimoto: Ukuthengwa kwezimoto zikagesi/eziyingxube ezihlangabezana nezindinganiso ezithile,abathengi bangajabulela ukubuyiselwa kwe-VAT kanye nokwehliswa kwezimali okuncane okunikezwa uhulumeniukunciphisa izindleko zizonke zokuthenga imoto (kufika ku-50,000 riyal, okulingana namayuan angaba ngu-87,000);
(3) Ukuncishiswa kwerenti yomhlaba kanye nokuxhaswa ngezimali: ukusetshenziswa komhlabaisiteshi sokushaja imoto kagesiukwakhiwa, isikhathi esingaqashiwe seminyaka eyi-10 singajatshulelwa; Misa izimali ezikhethekile zokwakhiwa kweinqwaba yokushaja izimotoukuhlinzeka ngezimali eziluhlaza kanye noxhaso lwamanani kagesi.
Njengoba iizwe lokuqala laseMpumalanga Ephakathi ukuzibophezela “ekukhiqizweni kwe-zero” ngo-2050, i-UAE iyaqhubeka nokubalwa phakathi kwamabili aphezulu eMpumalanga Ephakathi mayelana nokudayiswa kwezimoto zikagesi, ngokusho kwe-International Energy Agency.
1. Isu likazwelonke
Ukunciphisa ukukhishwa kwekhabhoni kanye nokusetshenziswa kwamandla emkhakheni wezokuthutha, uhulumeni wase-UAE wethule “Isu Lemoto Kagesi”, okuhloswe ngalo ukusheshisa ukwamukelwa kwezimoto zikagesi zasendaweni kanyengcono ukwakhiwa kwengqalasizinda eshajayo.
(1) Ngo-2030: Izimoto zikagesi zizobalelwa ku-25% wezimoto ezintsha ezidayisiwe, esikhundleni samaphesenti angama-30 ezimoto zikahulumeni kanye no-10% wezimoto zomgwaqo ngezimoto zikagesi; Kuhlelwe ukuthi kwakhiwe ezingu-10,000iziteshi zokushaja zemigwaqo emikhulu, ehlanganisa wonke ama-emirate, egxile ezindaweni zasemadolobheni, imigwaqo emikhulu nemingcele;
(2) Ngo-2035: ingxenye yemakethe yezimoto zikagesi kulindeleke ukuthi ifinyelele ku-22.32%;
(3) Ngo-2050: 50% wezimoto emigwaqweni ye-UAE zizobe zisebenza ngogesi.
2. Kuqhutshwa inqubomgomo
(1) Izibonelelo zentela: Abathengi bezimoto zikagesi bangajabulelaukuncishiswa kwentela yokubhalisa kanye nokwehliswa kwentela yokuthenga(ukuthenga ukukhululwa kwentela yezimoto ezintsha zamandla ngaphambi kokuphela kuka-2025, kuze kufike ku-AED 30,000; Uxhaso lwe-AED 15,000 lokushintsha izimoto zikaphethiloli)
(2) Izibonelelo zokukhiqiza: Thuthukisa ukwenziwa kwasendaweni kochungechunge lwezimboni, futhi imoto ngayinye ehlanganiswe endaweni ingaxhaswa ngama-dirham angu-8,000.
(3) Amalungelo ezinombolo zamapuleti aluhlaza: Amanye ama-emirates azohlinzeka ngokufinyelela okubalulekile, indawo yokupaka yamahhala kanye neyokupaka mahhala ezindaweni zokupaka zomphakathi izimoto zikagesi emgwaqeni.
(4) Sebenzisa inhlawulo yesevisi yokushaja imoto kagesi ehlanganisiwe:Inqwaba yokushaja i-DCizinga lokushaja yi-AED 1.2/kwH + VAT,Inqwaba yokushaja i-ACizinga lokushaja yi-AED 0.7/kwH + VAT.
Isikhathi sokuthumela: Sep-15-2025